Onderzoek naar compacte vervangers van de plompe en hete vacuümbuis die radio's en televisies aanstuurden, leidde in de jaren vijftig tot de uitvinding van de transistor.
Door JAN LIBBENGA
Over de transistor wordt begin jaren vijftig voor het eerst geschreven in Nederlandse kranten. Zij meldden dat onderzoekers uit Princeton in New Jersey een zeer belangrijke uitvinding hadden gedaan, waardoor het binnenkort mogelijk zal zijn een miniatuur-radio-ontvanger op de pols te dragen. De lichaamswarmte zou voldoende zijn als krachtbron voor een dergelijke ontvanger. De nieuwe transistor had 'de grootte van een erwt'.
Het betrof een schakelelement, dat evenals de radiobuis in staat was een elektrisch signaal te versterken. De transistor ontwikkelde geen hinderlijke warmte, nam heel weinig ruimte in beslag en had een zeer gering stroomverbruik — drie evidente voordelen die allerlei speculaties uitlokten.
In pakkende advertenties werden reeds de wonderbaarlijke eigenschappen van deze ‘brokjes materie’ van slechts enkele millimeters gejubeld, al duurde het nog tot de jaren zestig voordat de eerste transistorradio's, nauwelijks groter dan een pakje king size-sigaretten, in de etalages te zien waren en nog later op het strand. Want met de opkomst van de beatmuziek en de zeezenders werd de transistor een onafscheidelijke metgezel van de tienerjeugd. De radio's waren zo populair dat je bij de aankoop van meerdere pakken Persil waspoeder een draagbare transistorradio cadeau kreeg.
Tussen Radio Veronica en de Philips ontstond in 1967 zelfs nog een lichte controverse over de verkoop van mini-transistorradio's in Nederland door het radiostation. Radio Veronica importeerde uit Hong Kong radio's die Philips-octrooien bleken de schenden. Radio Veronica kocht de toestellen tegen 22,50 in en verkocht ze aan de radiohandel zonder winst. Directeur Verwey moest de verkoop toen wel staken.
Pas veel later kreeg de radio concurrentie van de Walkman cassettespeler. Die had twee voordelen: je kon je eigen muziek samenstellen en met de meegeleverde oordopjes hoefde je je buurman niet mee te genieten.
Lees meer over de elektriciteitsgeschiedenis in Stroomopwaarts.
Comments
Post a Comment