In de jaren tachtig lonkte Nederland al naar Russisch gas

Ongeveer 15 procent van het gas dat in Nederland wordt gebruikt, komt uit Rusland. Nederland gebruikt nu zo’n 40 miljard kuub, waarvan circa 5 miljard kuub afkomstig is uit Rusland.

Door JAN LIBBENGA

Nederland bevindt zich in de overgangsfase van ‘oranje-grijze’ energie (aardgas) naar ‘oranje-groene’ energie: zelf opgewekte duurzame energie. Juist in de huidige tussenfase is onze afhankelijkheid van energie-import groot. Het versnellen van de energietransitie is daarop het beste antwoord, vindt onder meer Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE). 

De afhankelijkheid van Russisch gas heeft een lange voorgeschiedenis. In de jaren tachtig lonkte Nederland al naar Russisch gas. Ondanks de ruime beschikbaarheid van het Gronings gas werd dat gas steeds duurder. Reden was de koppeling van de aardgasprijs aan de prijs van olie, die de fors omhoog was gegaan.

Het gemeentebestuur van Beerta wilde uitgezocht hebben of Gasbedrijf Oost Groningen goedkoper uit was met Russisch gas dan met gas van de Nederlandse Gasunie. Ook de gasbedrijven van Amsterdam en Zaanstad overwogen om Russisch gas te kopen.

Er werd in die tijd gesproken over de levering van veertig miljoen kubieke meter gas uit Siberië. Nederland wilde daarvan ieder jaar vijf miljard kuub afnemen. De benodigde pijpleiding zou 20 miljard gulden gaan kosten.

Uiteindelijk werd een gascontract met Rusland niet meer als zo dringend beschouwd Er was niets terecht gekomen van orders voor de Nederlandse industrie, men vond de prijs onaantrekkelijk, en de behoefte aan extra aardgas uit het buitenland nam af door de economische recessie en door aardgasvondsten in de Noordzee.

Er waren meer bezwaren: Het gas kon alleen worden geïmporteerd zowel in de winter als in de zomer regelmatig dezelfde hoeveelheden worden afgenomen. Dit zou neerkomen op een lage gasprijs in de zomer en een zeer hoge gasprijs in de winter. Bovendien zouden de gastoestellen massaal moeten worden omgebouwd omdat de kwaliteit van Russisch gas te veel afweek van de Nederlandse kwaliteit.

In 1996 tekenden de Gasunie en het Russische gasbedrijf Gazprom een principe-overeenkomst. Die behelsde dat Nederland twintig jaar lang  alsnog ongeveer vier miljard kubieke meter aardgas uit Rusland zou importeren.

Gasunie (en Nederland als gasexporteur) wilde zijn toekomst zekerstellen. Er zat weliswaar nog steeds voldoende gas in Groningen, maar dat zou ooit opraken. Te lang wachten met importeren was niet verstandig.

In juli 2015 sloot Gasunie een deal met Gazprom over hernieuwde samenwerking op het gebied van vloeibaar gas. Begin september datzelfde jaar werden Shell en Gazprom het eens over de bouw van pijpleidingen die gas via de Baltische Zee naar Duitsland moeten vervoeren. Shell deed voor tien procent mee. 

Nederland kan al op korte termijn veel minder aardgas verbruiken door een combinatie van snelle energiebesparing en versnelde duurzame opwekking, stelt de NVDE.

De komende ‘winterpiek’ in de vraag naar aardgas kan daardoor al lager uitvallen: binnen een jaar is een besparing van bijna vijf miljard kuub mogelijk. Binnen zo’n vier jaar is zelfs een besparing van 10 miljard kuub aardgas haalbaar. 

Foto: Anefo

Lees meer over de winning van aardgas in Stroomopwaarts.




Comments